Er is veel te doen rondom het vaccineren van jongeren. Voor sommige ouders een lastig dilemma. Wat doe je als je kind een vaccinatie wil en jij denkt…. “liever (nog even) niet”

De medewerkers verbonden aan het jeugdhulpcollectief hebben we ervaring rondom de wetgeving met betrekking tot jongeren en gezondheidszorg. Het komt namelijk weleens voor dat een jongere een behandeling wil maar ouders daar niet mee instemmen. Dan biedt de wet bepaalde mogelijkheden om te bekijken wat de beste stap is voor deze jongere. Dit zijn vaak uitzonderingsgevallen in tegenstelling tot wat er momenteel gebeurt. Op dit moment zoekt de overheid actief deze ruimte in de wet op.

Hoe zit het: In Nederland wordt tot 18 jr. zoveel mogelijk in overeenstemming met de ouder zorg geboden. Maar……..vanaf 16 jaar mag een jongeren zijn eigen zorg vorm geven in overleg met de zorgverlener. Je moet als ouder van goede huizen komen wil je dat blokkeren. Je kunt eigenlijk alleen aangeven dat jij het er niet mee eens bent.

In de leeftijd van 12-16 jr. speelt een andere factor een belangrijke rol en die wordt momenteel m.b.t. de vaccinaties ingezet. Er is namelijk ruimte voor de eigen keuze van een jongere. Dat werkt als volgt: Als de jongere in een gesprek met een medewerker in de medische zorg goed kan uitleggen waarom hij/zij de medische handeling wil en waarom deze belangrijk is, kan de medewerker het verhaal van de jongere plausibel en helder vinden en inschatten dat deze jongere de keuze weloverwogen maakt. Dan kan er gehandeld worden zonder de toestemming van een ouder. Binnen de hulpverlening vraagt dit bijna altijd om een moreel beraad waarbij we toetsen of er geen andere mogelijkheid is omdat het ingrijpt in het gezag van de ouder. Momenteel worden jongeren er extra bewust van gemaakt dat deze keuze er is. Dit is wat ons betreft onwenselijke stap omdat daarmee het keuze moment en het besluit bij een te jonge doelgroep komt te liggen waarvan we weten dat zij deze keuzes eigenlijk niet zo goed kunnen maken.

Onder de 12 jr. is er altijd toestemming nodig van een ouder, de enige manier om hier onderuit te komen is de ouder uit de ouderlijke macht zetten zodat een voogd alsnog toestemming kan geven. Dit gebeurt zelden en kan voorkomen bij zaken die spelen op leven en dood.

Wat kan je doen als je niet wilt dat een kind tussen 12-16 jr. een vaccinatie krijgt.

• Ga eerst een open gesprek aan met het kind. Probeer te achterhalen waarom de vaccinatie belangrijk is voor hem of haar.
• Komen jullie er echt niet uit en wil je kind toch kijken of de vaccinatie mogelijk is loop dan met je kind op in dit traject.
• Geef bij de medewerker die beslist over de vaccinatie (of hem gaat geven) duidelijk aan dat jij niet wilt dat je kind gevaccineerd wordt en laat op schrift achter dat je geen toestemming geeft.
• Vraag om een verklaring van de medewerker waarin deze aangeeft weet te hebben dat de gezaghebbende ouder geen toestemming geeft voor de vaccinatie maar de medewerker ambtshalve besluit deze medische handeling toch te verrichten omdat hij/zij inschat dat uw kind het goed kan overzien wat eventuele gevolgen kunnen zijn van de vaccinatie. Dit is een actief beslis moment die afweging moet gemaakt worden.
• Hopelijk gaat de medewerker de vaccinatie niet te zetten om ons “de scheuring” binnen een gezin te voorkomen.
• Mocht de medewerker toch doorzetten laat dan eveneens een verklaring tekenen waarbij je als ouder aangeeft de medewerker aansprakelijk te stellen voor alle mogelijke negatieve gevolgen voortvloeiend uit de vaccinatie en laat de medewerker tekenen als “voor gezien”.
• De medewerker hoeft het er dus niet mee eens te zijn maar tekent ervoor dat deze wel gelezen heeft wat er in de verklaring staat.

Wij hopen dat u nooit gebruik hoeft te gaan maken van de bovenstaande stappen maar hopen wel dat dit een goede leidraad is mocht u het toch nodig hebben.